نکات مهم در زمان نوشیدن آب
تا زمان احساس تشنگی واقعی و احتیاج به آب (عطش صادق) آب ننوشید.
عطش صادق در زمان هضم غذا، رقیق نمودن غذا و رساندن آب به سایر اعضا، جایگزین کردن رطوبت های از دست رفته، رفع یبوست و از بین بردن حرارت بیش از حد بدن و تعدیل آن ایجاد می شود. در غیر این صورت، عطش کاذب است که آن را با آب سرد نمی توان فرو نشاند و برای رفع آن، آب گرم همراه با عسل بسیار مفید است.
استنشاق هوای سرد، مضمضه کردن آب خنک و گرداندن آب در دهان و گلو برای رفع عطش کاذب مناسب است.
آب را یک نفس و با سرعت بالا نباید نوشید. آب را باید دست کم در سه جرعه نوشید. هرگز در حین غذا خوردن آب ننوشید، به ویژه در مورد غذاهای چرب و خورشتی و آبکی، از دو ساعت پیش تا یک تا دو ساعت پس از خوردن غذا، نوشیدن آب مضر است.
توجه :
اگر کسی با خوردن آب سرد پیش از غذا، اشتها پیدا می کند، حکایت از کبد و معده داغ دارد. نوشیدن آب پیش برای این افراد مفید است که البته باید آب را کم کم و جرعه جرعه بنوشند و بهتر است که آب نیز، جوشیده سرد شده باشد.
هنگامی که لقمه در حفره دهان قرار گرفته و جویده می شود، اطلاعات مواد تشکیل دهنده غذا توسط پرزهای چشایی و بافت زبان، شناسایی شده (در واقع زبان مانند اسکنر عمل می کند) و به مغز مخابره می شود و مغز با تحلیل این اطلاعات، دستور ساخت یا آزاد سازی مواد بیولوژیکی لازم برای هضم و جذب غذا را با اعضای بدن می فرستد.
آب خوردن در میان غذا باعث پاک شدن این اطلاعات از صفحه زبان شده و ارتباط زبان با مغز را قطع می کند. خوب جویدن غذا نیز به این فرآیند مهم کمک می کند، چون زمان و شرایط مناسب برای شناسایی مواد غذایی توسط زبان و ارسال اطلاعات آن ها به مغز ایجاد می شود.
دفعات جویدن غذا ۳۲ تا ۴۸ بار توصیه شده است.
• وقتی ناشتا هستید هرگز آب، به ویژه آب سرد ننوشید، زیرا درآن هنگام، معده خالی است و آب بدون توقف در معده با همان برودتی که دارد جذب شده و به اعضای رئیسه بدن می رسد و می تواند موجب ضعف و سستی، استسقا و حتی مرگ دفعی شود. بهترین غذا برای حالت ناشتا مثا صبحانه و افطار، غذاهای آبکی مثل حلیم، آش، آبگوشت، کله پاچه و شربت عسل با آب گرم است.
• نوشیدن آب بلافاصله پس از کارهای سنگین، فعالیت های شدید و جماع ممنوع است، چرا که در این اوقات، اعضای بدن گرم می شوند و آب را فوراً از معده جذب می کنند و جذب آب سرد توسط آنها پیش از اینکه سرمای آن کم شود، سبب از بین رفتن حرارت غریزی بدن می گردد. بهترین کار در این شرایط مضمضه کردن آب خنک در دهان و غرغره آن در حلق است تا اینکه پس از اندکی استراحت مختصر که گرمای بدن کم شد، فرد آب معتدل را جرعه جرعه بنوشد.
• پس از حمام کردن و خوردن مسهل، به ویژه اگر بدن گرم و معده خالی باشد، نوشیدن آب مضر است. پس از حمام کردن، پاها ( از مچ به پایین) را به مدت ۱-۲ دقیقه در آب سرد نگه دارید که باعث رفع عطش پس از استحمام شده و از ایجاد سردرد جلوگیری می کند.
• نوشیدن آب بلافاصله پیش از خواب، حین خواب و بلافاصله پس از آن، باعث بیماری های مغزی، عصبی و مفصلی می گردد.
• نوشیدن آب گرم روی غذای شور، نوشیدن آب سرد روی غذای گرم و نوشیدن آب سرد پس از شیرینی، حلوا و ترشی زیان آور است
• نوشیدن آب پس از خوردن میوه های تازه و ابدار به ویژه هندوانه، خربزه و انگور بسیار مضراست چون آب موجود در میوه ها با آب نوشیده شده، از لحاظ جنس و خاصیت مغایر بوده و اجتماع آن ها موجب بیماری های خطرناکی می شود، ولی اگر در این شرایط، عطش بر انسان غلبه کند، باید آب را چند مرتبه مضمضه و غرغره کرد و اگر این کار هم عطش را رفع نکرد، باید اول مقدار کمی غذا مثل نان خورده و سپس مقداری آب به اندازه ای که عطش را تسکین دهد، به حالت مکیدن آشامید نه اینکه فرد خود را سیراب کند.
• بهترین راه برای سرد کردن آب این است که آن را درون ظرفی بریزید و سپس آن ظرف راروی برف یا یخ بگذارید و هرگز برف و یخ و تگرگ را داخل آب نیندازید، زیرا که هرکدام از این موارد در خاصیت، خصوصیت و کیفیت برودت مختلف هستند. و
کلیدی ترین نکته درباره آب اینکه :
آبی که جوشانیده و سپس سرد شود، سبک بوده و هضم آن و عبورش از معده سریع تر خواهد بود.
• بهترین ظرف برای نوشیدن آب، پیاله چینی یا سفالی صاف، پاکیزه و سفید رنگی است که دهانه آن گشاد و ته آن تنگ باشد.
• آشامیدن آب در ظروف قلعی باعث تسکین سریع عطش می شود.
• آشامیدن آب در ظروف مسی قلع اندود نشده می تواند باعث جذام شود.
• آب باید خنک (یعنی ۸ تا ۱۵ درجه سانتی گراد) و شفاف و بی بو باشد.
• آب باید نه بی مزه باشد، نه شور و نه شیرین، بلکه خوب است مزه کمی داشته باشد، آب مقطر و آبهایی که املاح آن ها کم است، بی مزه اند و به ذائقه خوش نمی آید.
منبع : بهداشت تغذیه از دیدگاه حکمای پزشکی ایرانی- دکتر حسین روازاده
