اهمیت حجامت

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: پنج چیز از سنت‌های ماست؛ حیا، حلم، حجامت، مسواک و عطر زدن.

 

حجامت در رفتارهای خون درمانی، راس درمان هاست و از باسابقه ترین درمان های طب سنتی و اسلامی و از سنن انبیا به حساب می آید که هم برای پیشگیری و هم درمان مورد استفاده بوده است.

تاریخ حجامت به بیش از ۷۰۰۰ سال پیش برمی گردد.

باید دانست حجامت با خونگیری که امروزه صورت می گیرد متفاوت است. حجامت دافع فضولات بدن است و برای بسیاری از بیماری ها مفید است از جمله حساسیت.

در انواع حجامت، مقدار و نوع خونگیری متفاوت است. به عنوان مثال در برخی زیادی گرفته می شود، در برخی فقط ۵ سی سی و در برخی فقط یک خراش کافی است مانند حجامت آلرژی.

حجامت در کشورهای مختلف جهان به عنوان یک روش درمانی بسیار موثر پذیرفته شده و بیش از ۸۴۰۰۰ مقاله علمی در اثبات اثرات درمانی آن به چاپ رسیده است.

 

در منابع دینی پشتوانه های خیلی قوی دارد به نحوی که در شب معراج توصیه تاکیدی به پیامبر (ص) شده است به شکلی پیامبر فرمودند مبادا واجب است.

“زمانی که به آسمان هفتم صعود داده شدم هیچ ملکی از ملائکه از من گذر نکردند مگر اینکه گفتند یا محمد حجامت کن و امتت را به حجامت کردن امر کن.”

ابن‌سینا درباره تاثیر حجامت می‌گوید:

 

اگر کسی بر اثر سکته قلبی بمیرد تا ۷۲ ساعت او را دفن نکنید، اگر درمانی داشته باشد حجامت است. حجامت قلب او را به کار می‌اندازد و اگر مغز مرده باشد از عطسه آور استفاده کنید، قلب و مغز به هم مرتبط و حیات به وی باز می‌گردد.

 

بهترین زمان حجامت

 

یکی از علومی که طبیب باید بداند نجوم است.

🔹 روزهای اول ماه قمری و آخرماه قمری حجامت کردن ممنوع است، زیرا در این روزها اخلاط غلیظ و سنگین(خون کثیف) به جهت کم بودن نور ماه، به سمت باطن و درون بدن می‌روند و اگر در این روزها حجامت کنید، خون غلیظ و کثیفی که در عمق بدن رفته، خارج نشده و فقط خون لطیف و سالم از بدن خارج می‌شود که برای بدن مضر است.

🔹 چهاردهم و پانزدهم ماه قمری هم برای حجامت خیلی مناسب نیست، زیرا که نور ماه بسیار زیاد می شود و خون لطیف و رقیق سریع به سطح بدن آمده و با حجامت خارج می‌شود.

🔹 اما همینکه ماه قمری از نصف گذشت، بخصوص روز شانزدهم و هفدهم ماه قمری حجامت کردن مناسب است، زیرا به خاطر زیاد شدن نور ماه و جاذبه آن، اخلاط غلیظ و رطوبات و خون کثیف تحریک شده و از درون و باطن بدن، به سمت سطح بدن آمده و با حجامت کردن در این روزها، این اخلاط زائد و سنگین و کثیف از بدن خارج می‌شود.

🔹 با نزدیک شدن به آخر ماه قمری و کم شدن نور ماه که اخلاط دوباره به عمق بدن می‌روند، حجامت و فصد مناسب نیست.

🔹 حجامت در روز مناسب است (نه شب). در فصل گرم، حجامت در ساعات اول روز باشد و در فصل سرد، پس از این که ساعاتی از ابتدای روز گذشت و سردی هوا معتدل شد، حجامت صورت گیرد.

🔹 بهترین زمان برای انجام حجامت، از پانزدهم تا بیست‌وسوم ماه قمری می‌باشد، زیرا در این مدت، ماده‌ی‌ لطیف‌ خون (صفرا) در عمق و بافت بدن است و ماده‌ی غلیظ سوداوی به سطح بدن می‌آید و حجامت در این زمان، سودای‌ بیشتر و خون غلیظ‌تری از بدن خارج می‌کند. طبق روایت، هفدهم، نوزدهم و بیست‌ویکم ماه قمری بهترین روز حجامت در ماه قمری است و اگر سه‌شنبه باشد بهتر است.(مکارم اخلاق طبرسی ص۷۴)
روز جمعه و چهارشنبه نیز حجامت ممنوع است.

🔹 زمان حجامت، هوا باید بهاری باشد که بستگی به آب‌ و هوای شهر محل سکونت دارد؛ مثلاً در تهران و قم اواخر زمستان و اواخر تابستان برای حجامت خوب است ولی در بندرعباس، زمستان زمان مناسب برای حجامت است. در اوج گرما و سرما حجامت مناسب نیست.

🔹 در اضطرار و برای درمان اورژانسی می‌توان غیر از زمان‌های یاد شده با صدقه و آیت‌الکرسی حجامت کرد.

🔹 جالب است بدانید ۷۰ درصد خون حجامت غلیظ است و ۳۰درصدش خون لطیف و صفرا است، ولی خونگیری وریدی، دقیقا برعکس است. پس حجامت در دفع خون غلیظ‌ کثیف با خون‌ دادن قابل‌ قیاس نیست.

 

تدابیر قبل از حجامت

 

🔷️ برخی ملاحظات کلی قبل از حجامت

۱٫ باید توجه شود که فرد کم خون نباشد مگر با نظر طبیب و در شرایط خاص که نیاز به خونگیری زیاد نیست.

۲٫ شکم خالی و یا پر نباشد (حداقل ۲ ساعت از وعده غذایی گذشته باشد).

۳٫ یک روز قبل از حجامت پرهیزات غذایی شامل (غذاهای سرد و دیر هضم و غلیظ مثل گوشت گاو، ماهی و مرغ وتخم مرغ و …) رعایت شود.

۴٫ از ۲۴ ساعت قبل، از نزدیکی زناشویی پرهیز کند.

۵٫ طی ۱ الی ۲ هفته گذشته حجامت نکرده باشد و خون نداده باشد، مگر با نظر طبیب.

۶٫ خستگی مفرط (اعراض نفسانی هم مدنظر است) و فعالیت سنگین نداشته باشد.

۷٫ طی ۱۲ ساعت گذشته دخانیات (سیگار، قلیان و …) مصرف نشود.

۸٫ افراد گرم مزاج، چند ساعت قبل از حجامت، انار یا آب انارشیرین یا رب انار شیرین میل کنند.

۹٫ چند ساعت قبل از حجامت حمام برود و موهای موضع حجامت زده شود.

۱۰٫ افراد گرم مزاج، در صورت داشتن غلظت خون از یک هفته قبل از حجامت، از خوراک و داروهای رقیق کننده خون مثل سرکنگبین، کاسنی، انار (تمام محصولات مدنظر است)، عناب و … مصرف کنند.

 

حجامت چه تاثیری روی بدن دارد ؟

 

حجامت، صرفا خارج کردن مقداری خون از بدن نیست. حجامت اثرات گوناگونی بر روی بدن میگذارد که ما در اینجا به چند مورد از آن اشاره میکنیم :

• بهبود غلبه‌ی دم (خون) در بدن یعنی افرادی که پرخون هستند و حجم خون زیادی در بدن دارند ، غلظت خون آنها بالاست و یا فشارخون دارند ، با حجامت میتوانند این غلبه‌ی خون بر بدن را از بین ببرند.

کسانی که زود عصبانی میشوند و به اصطلاح زود جوش میاورند ، غلبه‌ی خون دارند که با حجامت میتوانند آن را درمان کنند.

• حجامت قوای مغزی و حافظه را تقویت میکند (البته در افراد گرم‌مزاج ) عقل را افزایش داده و خلق‌‌وخوی افراد را کنترل میکند. در حدیثی از امیرالمومنان علی (ع) آمده است که حجامت عقل را افزایش میدهد.

• یکی از مهمترین آثاری که حجامت روی بدن دارد، تقویت سیستم ایمنی بدن است. برای پیشگیری از بیماری‌ها، افراد بزرگسال و کودکان گرم مزاج می‌توانند حجامت کنند.

• در استرس های مداوم، ابتدا حجامت عام و پس از مدتی حجامت سر با تجویز طبیب حاذق کمک‌کننده است.

 

 

منبع : کانال رسمی حکیم حسین خیراندیش در تلگرام  www-irismed-ir@