آیا عسل همان مدفوع زنبور عسل است و یا در نتیجه استفراغ زنبور عسل تولید می شود؟
بعضی افراد به اشتباه تصور می͏ کنند که عسل مدفوع یا فضولات زنبورعسل است. مدفوع زنبور عسل ماده͏ ای است آجری͏ رنگ تا قهوه͏ ای که عموماً خارج از کندو دفع می͏ شود و به هیچ͏ وجه قابل͏ استفاده نیست. در صورتی که عسل محصول داخلی کندو و یک ماده غذایی با منشا شهد گیاهان است که با فرآوری و تغلیظ و در نهایت ذخیره در داخل حجره͏ های شان تولید می͏ شود و با مدفوع زنبور قابل͏ مقایسه نیست؛ بنابراین عسل نه تنها مدفوع زنبور نیست بلکه هیچ رابطه͏ ای بین عسل و مدفوع زنبور وجود نداشته و ندارد.
به هرحال باید دانست که عسل ماده حیات بخشی است که از مواد بی͏ شمار زنده گل و گیاه ترکیب یافته است نه از فضولات گل یا زنبور عسل.
در مورد اینکه عسل در نتیجه استفراغ زنبور عسل تولید می͏ شود باید گفت این سوال معمولاً توسط افرادی که آشنایی ناقص و جزئی از عسل دارند یا از روی کنجکاوی و یا به صورت شوخی پرسیده می͏ شود و نحوه͏ ی سوال کردن طوری است که منتظر تایید زنبوردار و یا عسل فروش هستند.
حال برای اینکه به این سوال پاسخ شفاف و علمی بدهیم بایستی به صورت مختصر با آناتومی زنبور عسل آشنا شویم.
در واقع زنبور عسل دارای یک معده و یک عسل دان است و بعد از جمع͏ آوری شهد گل͏ ها به وسیله خرطوم محل ذخیره این شهد معده اول زنبور عسل است که به عسل͏ دان شناخته می͏ شود و در حدود ۴۰ میلی͏ گرم گنجایش دارد و با معده واقعی زنبور عسل که در آن هضم مواد انجام می͏ شود متفاوت است. با انتقال شهد به درون کیسه͏ دان عسلی و اضافه کردن مقداری آنزیم، فرآیند فرآوری شهد خام به عسل آغاز شده و بعد بازگشت به کندو با ذخیره درون حجره͏ های شش ضلعی ادامه می͏ یابد.
عملیات فرآوری با کاهش میزان رطوبت و تغلیظ شهد خام و در نهایت عسل رسیده توسط لایه͏ ای مومی به نام سرپولک پوشانده و پلمپ می͏ شود. در نتیجه به دلیل مجزا بودن محل ذخیره عسل و معده و نحوه͏ ی فرآوری خاص عسل، می͏ توان نتیجه گرفت که عسل هیچ ارتباطی با مدفوع و استفراغ زنبور عسل ندارد.
منبع : کتاب دانستنی͏های محصولات زنبورعسل (محمد رفاهی)