معجون دوسین چیست و چه خواصی دارد؟

معجون دوسین از فرآورده‌های دارویی بسیار شناخته‌شده در طب سنتی است و از ترکیب عسل و سیاهدانه تهیه می‌شود. این عسل فایتوژنیک خواص بی‌نظیری دارد که از گذشته تا امروز از آن به عنوان یک دارو در بهبود بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود و در طب سنتی بسیاری از کشورها کاربرد آن رایج است. سیاه‌دانه با نام علمی Nigella sativaگیاهی است یکساله به ارتفاع  تا ۶۰ سانتی‌متر که از گذشته به صورت خودرو رشد می‌کرده است اما امروزه  به صورت وسیع کشت می‌شود. زادگاه اصلی این گیاه حوزه‌ی دریای مدیترانه بوده است اما با گسترش مصارف پزشکی، کشت آن در غرب آسیا و همچنین جنوب اروپا و به ویژه کشورهای مصر، هند، پاکستان، ایران و عراق توسعه یافته است. دانه‌ها بخش دارویی این گیاه را تشکیل می‌دهند. دانه‌ها ریز، سیاه‌رنگ، گرد یا سه‌وجهی بوده و سطحی ناصاف دارند. له شده‌شان بوی لیمو دارد. پس از کنده‌شدن پوسته رویی دانه، مغز سفیدرنگ و روغنی آن‌ها نمایان می‌شود که بسیار خوشبوست. دانه‌ی سیاه‌دانه غالباً حاوی ۲۳ درصد پروتئین، ۳۹ درصد روغن و سایر ترکیبات پلی‌فنولی و فلاونوئیدی گیاهی است وروغن آن از اسیدهای چرب لینولئیک و اولئیک و پالمتیک می‌باشد. تاکنون تحقیقات علمی زیادی برروی خواص سیاه‌دانه و عسل انجام شده است و خواص بسیاری برای آن ذکر شده است، چنانچه حضرت امام رضا(ع) در مورد خواص سیاه دانه و عسل فرموده‌اند: [ان حبه السودا شفا من کل دا الا السام و علیکم بالعسل و حبه السودا]؛ در سیاهدانه شفای هر دردی است مگر مرگ و بر شما باد به خوردن عسل وسیاه‌دانه.

“سیاهدانه باید به سفره ها بیاید (حداقل ۳ و حداکثر ۲۱ عدد) اگر آرام آرام جویده شود جذبش بالاست و زداینده عفونتها و بالابرنده قدرت ایمنی بدن است و حدود ۵۴ ماده در سیاهدانه شناخته شده است، کوبیده شده سیاهدانه تا ۳ روز و نکوبیده آن تا ۷ سال ماندگاری دارد. کتاب مزاج شناسی و نسخه های استاد خیر اندیش – جواد علی قلی پور”

از نظر طب سنتی مزاج معجون دوسین گرم و خشک است و تاثیر مثبتی بر بیماری‌های سرد و بلغمی دارد. از مهم‌ترین اثرات دارویی معجون دوسین ارائه شده در طب سنتی می‌توان به: ضدسرطان، ضدنفخ، آنتی‌اکسیدان قوی، تقویت سیستم ایمنی، ضدالتهاب و ضد درد، کاهش چربی و کلسترول خون، درمان سرماخوردگی، کاهش قندخون و درمان اسهال و بهبود دستگاه هاضمه اشاره کرد.

روش تهیه معجون دوسین:

یک واحد سیاه‌دانه نیم‌کوب شده به همراه سه واحد عسل ترکیب شود. سیاهدانه باید آسیاب و بلافاصله با عسل مخلوط شود. این ترکیب تا ۶ ماه ماندگاری دارد ولی بهتر است به صورت تازه تهیه شود. عسل از اکسیدشدن مواد موثره‌ی دارویی سیاه‌دانه جلوگیری می‌کند و تاثیر دارویی آن را افزایش می‌دهد.

نحوه‌ی مصرف: در بزرگسالان روزی ۲ تا ۳ قاشق مرباخوری در روز و در کودکان بالای ۶ سال روزانه نصف قاشق چایخوری قابل مصرف است. این ترکیب دارویی حتماً با مشورت پزشک متخصص طب سنتی مصرف شود.

 

منبع: کتاب دانستنی های محصولات زنبور عسل- محمد رفاهی