عسل و دیابت

این بیماری حاصل دوره های زمانی تکرار شونده ای است که در آن قند خون و انسولین بالاست. از این رو ابتدا باعث مقاومت به انسولین، و سپس به کاهش تولید انسولین منجر می شود. مقاومت به انسولین باعث می شود سلولهای ذخیره کننده چربی، عوامل اکسید کننده تولید کنند، که در کنار عوامل دیگر، زمینه ساز بروز دیابت می شوند.

مقدار کربوهیدارتی که مصرف می کنیم، مهمترین عامل پیش بینی کننده دیابت است، بنابراین عقل حکم می کند مقدار آن را در رژیم غذاییمان محدود نماییم.

همچنین باید در صورت امکان، کربوهیدارتهایی را انتخاب نماییم که شاخص گلیسمیک پایین دارند، آنهایی که قند خون را به میزان کمتری بالا می برند.

  • بیشتر عسلها در مقایسه با شکر، قند خون را به میزان کمتری بالا می برند. مهمتر از همه این که، وقتی از عسل به جای شکر استفاده می کنیم، معمولا (در مقیاس وزنی) عسل کمتری مصرف می کنیم، که همین امر باعث می شود قند خون حتی به میزان کمتری بالا برود.
  • اثر آنتی اکسیدانهای عسل بیشتر از آن چیزی است که پیش بینی می شد و برای مثال ممکن است التهاب مرتبط با دیابت را در عروق خونی کاهش دهد. بعلاوه ثابت شده است که عسل سطح پروستاگلاندین های التهاب زا را کاهش می دهد.
  • فلاونوییدهای عسل به ارتباطات سلولی کمک می کنند. برای مثال، خوردن عسل با یک ماده غذایی نشاسته ای مانند نان، رها سازی آنزیم آمیلاز را کند می کند (آنزیم آمیلاز آنزیمی است که نشاسته را به قند تبدیل می کند)، بعلاوه باعث می شود قند خون در مقایسه با زمانی که آن ماده غذایی نشاسته ای را به تنهایی مصرف می کنیم، در حد پایین تری باشد.
  • عناصر کم مقدار (تریس المنتس یا ریز مغذی ها به عناصری مانند مس، منگنز، روی، مولیبدن و بور گفته می شود که برای تغذیه گیاهان ضروری هستند و به مقدار اندک در خاک یافت می شوند.) و دیگر مواد معدنی موجود در عسل، می توانند مفید باشند. برای مثال، کروم، منیزیم، منگنز و روی برای کنترل مناسب قند خون حیاتی هستند، وانادیم نیاز به انسولین را کاهش می دهد و پتاسیم حساسیت به انسولین را بهبود می بخشد.

طی پژوهشی در کراچی پاکستان که روی ۲۶ نفر داوطلب انجام شد به آنان به ازای هر کیلوگرم وزن بدنشان، یک گرم عسل، یا شربت قند با طعم عسل مصنوعی، یا گلوکز داده شد. پس از یک ساعت قند خون گروهی که عسل خورده بود ۲۰ درصد، گروهی که عسل قلابی خورده بود، ۴۷ درصد و در گروهی که گلوکز مصرف کرده بود ۵۲ درصد افزایش یافته بود. (مجله علوم غذایی ۲۰۰۹)

در پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد ایران، به ۵۵ داوطلب که اضافه وزن داشتند به مدت ۳۰ روز روزانه ۷۰ گرم عسل یا قند داده شد. گروهی که عسل خورده بودند قند خون ناشتای پایین تری داشتند. (مجله ساینتیفیک ورلد ۲۰۰۸)

قند خون افراد پیش دیابتی، در ۶۰ و ۹۰ دقیقه پس از خوردن عسل در مقایسه با مقادیر مشابه اندازه گیری شده پس از خوردن قند، پایین تر بود. ( مجله مواد غذایی دارویی ۲۰۰۷).

خوردن عسل قبل از خواب، می تواند برای جلوگیری از استرس متابولیک مزمن مفید واقع شود.

در حالیکه بالا بودن میزان هموسیستیئن (نوعی آمینو اسید) زمین ساز بروز دیابت هست، عسل می تواند آن را کاهش دهد.

بالاخره اینکه عسل خام می تواند برای این منظور مفید باشد زیرا یک ماده غذایی قلیا ساز است.

اقدام عملی:

در رژیم غذاییتان به جای شکر از عسل با شاخص گلیسمیک پایین و ترجیحا عسل خام استفاده نمایید.

یک ساعت قبل از خواب، یک قاشق مرباخوری عسل میل نمایید.

 

منبع: کتاب معجزه عسل- دکتر پنی استن وی (ترجمه مجید خلخالی)