بررسی تاثیر عسل طبیعی در بهبودی زخم های دیابتی

حداقل ۳۰ میلیون نفر در جهان مبتلا به دیابت هستند و شیوع آن در بزرگسالان در حدود ۲ تا ۵ درصد است.

یکی از مشکلات شایع افراد دیابتی، زخم هایی است که در قسمت های انتهایی بدن به ویژه در پاها پدید می آیند و علت آن، اختلالات عروقی و عصبی و در نتیجه عدم خون رسانی مناسب و نکروز بافتی است.

استعداد ابتلا به عفونت در این زخم ها به دلایلی همچون کاهش فعالیت کموتاکسیک نوتروفیل ها و کاهش ظرفیت فاگوسیتیک افزایش می یابد.

مراقبت کامل از این زخم ها شامل پانسمان روزانه و استفاده از آنتی بیوتیک و سالین طبیعی است. در صورت عدم موفقیت، دبرید زخم انجام خواهد شد.

در متون اسلامی به استفاده از عسل به عنوان داروی شفابخش توصیه شده است، چنانچه در قرآن کریم در سوره نحل آیه ۶۹ آمده است: از درون زنبور عسل شربتی به رنگ های گوناگون بیرون    می آید که برای مردم شفابخش است.

عسل دارای خواص ضد باکتری، ضد قارچ، اسیدی بودن، خاصیت رطوبت کشی، تخلیه زخم از بافت مرده با عملکرد شیمیایی و آنزیمی و تسریع در تشکیل بافت جدید در زخم می باشد.

پژوهش حاضر یک مطالعه کارآزمایی بالینی می باشد که با هدف تعیین تاثیر عسل در بهبود زخم های دیابتی در افراد مبتلا به دیابت، در شهرستان جهرم انجام شده است.

در این مطالعه، ۱۲ نفر از افراد دیابتی دارای زخم در قسمت های انتهایی در دو گروه ۶ نفری شاهد و مورد با روش نمونه گیری تصادفی متوالی انتخاب گردیدند.

در گروه مورد زخم ها تا زمان بهبودی کامل با عسل پانسمان شدند، در حالیکه در گروه شاهد، زخمشان به روش کلاسیک مداوا شد. میانگین زمان بهبود کامل در گروه مورد ۳۱٫۸۳ روز و در گروه شاهد ۲۷٫۳۳ روز بود. ( ۰٫۷۴۵=  P).

از طرفی اندازه گیری معیارهای روند بهبودی همچون عمق و وسعت، روند ابتلا به عفونت یا عدم ابتلا به عفونت، زمان تشکیل بافت گرانوله و زمان بهبود کامل در گروه مورد و چه در گروه شاهد، حاکی از پیشرفت روند بهبود می باشد.

نتیجه گیری :

با توجه به یافته های مطالعه حاضر و و مقایسه دو گروه شاهد و مورد، مشاهده شد عسل دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی بوده و از طرفی باعث تسریع در روند تشکیل بافت گرانوله شده و بر همین اساس منجر به کاهش زمان بهبودی در زخم بیمار می گردد.

اگرچه بین درمان با عسل و روش کلاسیک درمان زخم دیابتی به لحاظ آماری اختلاف معناداری مشاهده نشد، ولی به دلیل راحت تر بودن و ارزان بودن و همچنین بی عارضه بودن نقش عسل در درمان زخم های دیابتی، بهره گیری از این روش به جامعه پزشکی پیشنهاد می گردد.

 

 

منبع: مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران دوره ۶۴، شماره ۴، تیر ۱۳۸۵