انواع عسل بر اساس منبع شهد گل، زمان و منطقه تولید

عسل را برحسب منبع شهد گل (تک͏ گل یا چند͏گل)، زمان تولید (بهاره یا پاییزه)، منطقه تولید، رنگ، نحوه͏ ی تولید و استخراج (مایع، کریستالیزه، شان و …) نامگذاری می͏ کنند.

عسل طبیعی

این عسل ماده͏ ی شیرینی است که زنبورعسل فقط از شهد گل͏ها و گیاهان جمع͏ آوری کرده و در سلول͏های مومی ذخیره کرده است. معمولاً ساکاروز (قند معمولی) این عسل زیر ۵% است. این عسل بهترین نوع عسل برای درمان می͏ باشد.

عسل تغذیه͏ ای

این عسل ماده͏ ی شیرینی است که زنبورعسل علاوه بر شهد گل͏ها و گیاهان، از شربت شکر و… که در نزدیکی کندوها می͏گذارند استفاده کرده است. این عسل خواص عسل طبیعی را ندارد و معمولاً قند طبیعی آن (ساکاروز) بالای ۵% می͏ باشد.

عسل تقلبی

این عسل مایعی است شیرین و شبیه عسل که از ترکیب شکر، اسید سیتریک، گلوکز تجاری، اسانس و … و طی فرآیند پخته شدن به دست می͏ آید. در تهیه͏ ی این گونه عسل͏ ها زنبورعسل هیچ نقشی ندارد و این عسل͏ ها نه تنها خاصیتی ندارند بلکه مضر هم هستند.

عسل تک͏ گل

به عسلی گفته می͏شود که زنبورعسل از یک نوع گل مانند گون، آویشن، مریم͏ گلی و … تهیه کرده باشد و بیشتر کاربرد دارویی دارد.
لازم به ذکر است که عسل تک͏ گل صددرصد بسیار نادر است و در اکثر عسل͏ های تک͏ گل مقادیر کمی از شهد گل͏های دیگر یافت می͏ شود.

عسل چهل͏ گیاه

عسلی است که زنبورعسل، از شهد گل͏ های گوناگون تهیه کرده است یا این که تولید͏ کننده از مخلوط کردن چند عسل تک͏ گل طبق فرمول خاصی (که از نظر خواص، رنگ، عطر و طعم، مطابق اکثر ذائقه باشد) تهیه می͏ شود. این نوع عسل کاربرد تغذیه͏ ای دارد.

عسل بهاره

به عسلی می͏ گویند که در فصل بهار به دست می͏ آید، مثل عسل مرکبات، اقاقیا و درختان میوه مانند زردآلو، گلابی، بادام، آلو و …

عسل پاییزه

به عسلی می͏ گویند که از اوایل تابستان تا اواسط پاییز تهیه شده باشد که اغلب از شهد گیاهان صحرایی است.

عسل سلطنتی یا ژله رویال

ژله رویال یک ماده͏ ی غلیظ لیمویی رنگ است که از غدد مغزی زنبور کارگر ترشح می͏ شود و تنها غذای زنبور ملکه می͏ باشد. این ژل دارای خاصیت اسیدی، با طعم ترش و گس است. هنگامی که با عسل مخلوط شود با گذشت زمان عسل را رقیق می͏ سازد.
ژل رویال یک منبع بسیار کامل و غنی از پروتئین و هشت نوع اسیدآمینه ضروری بدن و همچنین اسیدهای چرب مهم، استرول͏ها، ترکیبات فسفر به خصوص استیل͏ کولین می͏ باشد. همچنین انواع ویتامین͏ ها و بیوتین، اسیدفولیک و اینوزیتول در آن موجود می͏ باشد. ژل رویال دارای مقادیری اسیدپانتوتینک می͏ باشد که جهت آرامش اعصاب مفید است. در ژل رویال مواد معدنی چون: کلسیم، مس، آهن، فسفر، پتاسیم، سیلیکون و سولفور موجود است.
از ژل رویال برای حفظ جوانی و تداوم پوست، افزایش انرژی و سیستم دفاعی بدن، کاهش استرس، درمان بی͏خوابی و تحریک͏ پذیری و ضعف حافظه استفاده می͏ شود.

عسل سمی

عسل حاصل از بعضی از گیاهان برای انسان مضر می͏ باشد چون حاوی نوعی گلیکوزید مسموم͏ کننده است. عوارض مصرف این عسل استفراغ، سرگیجه و عدم تعادل است. این نوع عسل برای خود زنبور ضرری ندارد.

 

منبع: کتاب سیاه دانه و عسل( دکتر احمد حبیب الهی- دکتر مهدی عابدینی)